4 Haziran 2009 Perşembe

Büyük Gün: Şirketimizin Adını Koyuyoruz

Bir insanla tanıştığınızda onun hakkında edindiğimiz ilk bilgi kişinin adıdır. Bundan sonraki konuşmalarda, hatıralarda o kişiyi bu isimle anarsınız. Birine o kişiyi soracağınızda ikinizin de o kişi hakkında bildiği en ortak veri onun adıdır. Firmanızın adı da sizin hakkınızda bilgi veren ilk özelliğinizdir.

Okul hayatınızda hatırlarsınız, dönemin başlarında öğretmen tahtaya bir soru yazar sonrada bir öğrencinin kalkıp bu soruyu yapmasını ister. Hiç bir öğrenciden hareket gelmezse sınıf defterini açar ve bir isim seçer. Seçme işlemi dediğimizde işin içine bir kriter koymalıdır. Erkek ya da kız mı seçecek, ismi güzel olan bir öğrencimi seçecek yoksa sevdiği bir insanla aynı isme sahip olan birini mi? Aynı durumu daha uçuk bir şekilde iş hayatında canlandıralım: bir müşteri toptan bir ürün alacak ama o kentte daha çok yeni olduğundan birlikte çalıştığı bir firma yok, bütün firmalara eşit uzaklıkta ve hiç birine karşı bir ön yargı taşımıyor. Elinde bu ürünü satan firmaların sadece adları ve telefon numaraları olan onlarca satırlık bir liste olsa eğer içlerinden rastgele birkaçını aramak isterse gene arama kriterlerini kafasında belirlemelidir. İş hayatında her zaman en pozitif etkiyi bırakan firma tercih edileceğinden bu listeden seçilecek firma büyük ihtimalle ismi en etkili olan firma olacaktır.

İsim koymada en büyük problem ilk günlerde size süper gibi gelen isimlerin gün geçtikçe sıradanlaşması hatta bazen negatif etkiler yapmasıdır. O yüzden isim koyma işini asla aceleye getirmeyin. Örneğin bir bisiklet satıcısısınız. Her yaş aralığı ve her stilde bisikletle piyasaya gireceksiniz ve müşteri odaklı bir firmasınız. Şirketinizin adını Olympos Bisiklet koydunuz. Şirketinizin adını duyan bir kişinin sizin bisiklet sattığınızı düşünmemesi imkânsız. Zamanla çok iyi para kazandınız ve artık mağazanızda bisiklet sürerken gerekli olabilecek kasklar, seleler, bisiklet pompaları, yedek lastikler, fren aparatları vs gibi birçok ürünün yanı sıra ekstreme sporlara hitap eden kaykay paten gibi ürünleri de satmaya karar verdiniz. Bu aşamada Olympos Bisiklet adı sizin ürün çeşitliliğinizi temsil etmiyor olacak. Bu yüzden asla bir ürününüz doğrultusunda firma adınızı sınırlamayın bu sadece büyük yatırımlarla bir firma kurarken değil küçük bir cafe açarken bile dikkat edilmesi gereken bir şey. Playstation cafe açtıktan sonra içine Xbox koyarsanız da gene aynı sıkıntıyı yaşarsınız, Teahouse Cafe diye bir mekân açtıktan sonra Kolombiya’dan ithal kahve satsanız da. Bu yüzden seçtiğiniz isim bundan on sene sonra satma ihtimaliniz olan ürünleride kapsayan şemsiye bir isim olmalı.



Yılların Tecrübesi Kuralları Belirler

İsim koyarken dikkat edilecek kurallar var mıdır? Derseniz cevabım hayır olur çünkü istediğiniz ismi seçmekte özgürsünüz fakat yıllardan gelen tecrübeler sonrasında dikkat edilmesi gereken belli başlı kriterler vardır ve gerçeği söylemek gerekirse bunlara dikkat etmek kurallara uymaktan daha zorunludur.

Konumlandırma
Her gün televizyonlarda, gazetelerde ve internette binlerce ürünün ya da firmanın reklamını görüyoruz. Reklam sektörüne harcanan paraların büyüklüğünü hepiniz bilirsiniz. Reklamcılıktaki amaçlardan biride konumlandırmadır yani kullanıcının kafasında o ürünü bir konumla özdeşleştirme başka bir değişle markanın tüketicilerin gözünde tuttuğu yerin, onu diğer ürünlerden ayıracak şekilde belirlenmesidir. İyi bir isim seçerek konumlandırmaya daha isminizle başlayabilirsiniz. ( Konumlandırma tabi ki sadece marka adıyla sağlanacak bir şey değil, daha detaylı bilgilere Google aramasıyla ulaşabilirsiniz.)


Dil Seçimi
İlerleyen yıllarda uluslararası arenaya açılmayı planlıyorsanız dil seçimi İngilizce bir isim mantıklı olabilir fakat sadece kendi ülkenizdeki pazarı hedefliyorsanız Türkçe bir isim kullanmanız daha faydalı olur aksi taktirde isminiz insanlarca yanlış yazılacak yanlış okunacak ve en kötüsü yanlış hatırlanacaktır. Bir diğer alternatif ise neologism bir isim bulmaktır yani bir anlamı olmasa da kulağa hoş gelen akılda kolay kalan bir isim (Örneğin Kodak, Xerox). Hem bu sayede hem yurt içinde hem yurt dışında problem yaşamadan yolunuza devam edebilirsiniz fakat göründüğü kadar kolay değildir fonetik bilimi çerçevesinde çok dikkatli oluşturulmalıdır.


Söz Dizimi
Söz diziliminden tam kastettiğimiz syntax dizilimi. İsminizde hangi harflerin bulunmasını hangi harfle başlaması gerektiğini de seçmenizde fayda var. Örneğin isminizin içinde Türkçe karakter kullanırsanız domain adı alırken problem yaşarsınız. Kurduğunuz bir bilişim firmasına XYZ Yazılım adını koyduğunuzda domain adınız xyzyazilim.com gibi bir şey olur ve hem yanlış yazıldığı için açılmama durumu var hem de kulağa hoş gelmiyor.


Aslında isim seçme konusunda o kadar çok ayrıntı var ki burada anlatmaya zamanımız yetmez, bu yüzden ben size en çok yapılan hatalara karşı kendimce en önemli olanlar hakkında bilgilendirmek istedim.